buyurmaq

f.

1. Əmr etmək, hökm etmək. <Şah> bir dəqiqədən sonra başın qaldırıb Mirzə Sədrəddinə buyurdu ki: – Xub, mürəxxəssən, get. M. F. A.. <İvan bəy:> Səsini kəs, buyuraram başına yüz tatarı vurarlar. N. V.. // Eyni mənada nəzakət və hörmət üçün deyilir. <Novruzqulu:> Kəbleyi, nə vaxt buyurursunuz şirni içməyə gələk. H. S..

2. köhn. Söyləmək, demək, təklif etmək (hörmət və nəzakət ibarəsi olub, bəzən zarafat, yaxud kinayə və istehza üçün deyilir). Nə buyurursunuz? – <Pirverdi bəy:> Bir sözü ki, böyüklərim mənə buyurublar, mən gərək ona əməl eləyəm. C. M.. <Səftərqulu:> Ağlım yoxdur, ağlı haradan tapım, buyur, görək! N. V.. <Kazım ağa:> Yoldaş özü buyurdu ki, dur get evə, qonaqlar gələcək, hazırlıq gördür. M. S. O.. <İlyasov:> Əyləş, Kazım dayı! Ümumi sözü deməyə nə var; buyur gəlsin, eşidirəm. M. C..

3. Getmək, gəlmək (hörmət və nəzakətlə deyilir). Bu axşam bizə buyurun. Nə vaxt buyuracaqsınız?

4. köhn. Etmək mənasında (hörmət üçün deyilərdi). <Qətibə xanım:> Əlahəzrət xoş gəlib, səfa gətirib, həqir olan malikanəmizi öz qədəmləri ilə müzəyyən buyurmuşlar. M. S. O..

5. Əmr formasında: buyur, buyurun – nəzakətlə dəvət, müraciət, təklif bildirir, yaxud bir şeyi təqdim etdirdikdə deyilir. Dedim: – İndi ki, deyirsən bir məhəllənin uşağıyıq, xub, xoş gördük, buyur gedək, qonağımız ol! C. M.. İlyasov masanın üstündəki qəzetləri dəstə ilə Kazımın qabağına qoydu: – Buyur, bax, <dedi>. M. C.. <Musa kişi:> Mənə qonaq gəlmişsiniz, buyurun içəri, gözüm üstə yeriniz var! M. İ..